MUZEUM SPOŁECZNE

MUZEUM SPOŁECZNE – projekt będący próbą artystycznej i społecznej redefinicji warszawskiej Pragi z perspektywy działań i wspomnień jej mieszkańców. Dokumentem efektów naszej pracy, spotkań i rozmów jest witryna www.muzeumspoleczne.pl

Pierwszą edycje poświęciliśmy opowieściom i wspomnieniom pracowników Polskich Zakładów Optycznych, mieszczących się od początku lat 20. w budynku przy ul. Grochowskiej.

To nie był malutki zakład, PZO był z renomą, tutaj się robiło ładne rzeczy, dobre rzeczy – wspomina emerytowany pracownik Polskich Zakładów Optycznych na warszawskim Kamionku, jeden z bohaterów projektu „Muzeum społeczne”

Charakterystyczny napis PZO widniejący od kilkudziesięciu lat na warszawskim Kamionku przypomina o dawnej przemysłowej świetności prawobrzeżnej części stolicy. Dzisiejsze Polskie Zakłady Optyczne w niczym już nie przypominają przedsiębiorstwa XX wieku. Obraz tętniącej życiem fabryki zachował się jedynie w wspomnieniach dawnej załogi PZO.

Kolaż postaci, sytuacje które mogły się zdarzyć, archiwalne nagrania z PZO wyciągnięte z pancernej szafy, układają się w teatralną opowieść „Jak zamknę oczy to widzę to wszystko”. Podczas finału projektu w role pracowników fabryki wcieli się trójka aktorów: Justyna Bielecka, Michał Napiątek i Kamil Przystał.

Polskie Zakłady Optyczne – firma założona w 1921 roku m.in. przez Karola Hercyka (byłego właściciela zakładu optyczno-mechanicznego w Petersburgu) i Henryka Kolberga (byłego właściciela kopalń w Rosji). Rozruch fabryki nastąpił w marcu 1922. Rok później zdecydowano się na rozbudowę i nabycie 3 piętrowego budynku przy ul. Grochowskiej 316, gdzie siedziba PZO znajduje się do tej pory. Decydujący wpływ na szybki rozwój firmy miały zamówienia wojskowe. Wzrosła liczebność załogi. Firma ze swoimi produktami osiąga sukcesy zarówno na rynku krajowym jak i międzynarodowym, zatrudniając najlepszych rzemieślników. Podczas II wojny światowej kontrolę nad zakładem przejął Zeiss – Jena. 14 września 1944 roku Praga i zakłady zostały wyzwolone. W 1951 roku decyzją Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego nastąpiła rozbudowa fabryki. Wraz z przyłączeniem pod koniec lat 60. Warszawskich Zakładów Fotooptycznych PZO przejęły także produkcję aparatów i akcesoriów fotograficznych. Lata 1990 – 2005 to okres schyłkowy w historii firmy. 2 listopada 1995 roku przedsiębiorstwo państwowe PZO zostało przekształcone w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa. 14 maja 1996 roku – Ministerstwo Przekształceń Własnościowych wniosło akcje PZO S.A. do Narodowych Funduszy Inwestycyjnych. W 2005 roku firma została podzielona na mniejsze spółki. W tym czasie powstaje pomysł wybudowania loftów na terenie PZO, w fabryce zaczynają działać artyści. W 2008 roku PZO zaczyna być wyburzane. Dziś prywatni właściciele planują modernizację budynków przy ul. Grochowskiej i przyłączenie do Soho Factory przy ul. Mińskiej 25.

Badania etnograficzne: Natalia Krapacz, Magdalena Gajewska, Marta Sałyga,
Maja Jenerowicz

Zdjęcia: Piotr Łyczkowski
Koordynacja: Olga Stefańska

W drugiej odsłonie zajęliśmy się historią toru kolarskiego Orzeł. W ramach projektu powstaje film dokumentalny oparty na archiwalnych materiałach i spotkaniach z ludźmi związanymi z Orłem. Rozpoczęcie dyskusji wokół dawnej świetności klubu sportowego i toru kolarskiego zainicjowało zbiórkę pieniężną na budowę nowego welodromu prowadzoną za pośrednictwem serwisu POLAK POTRAFI.

Finał projektu NOWE DYNASY będzie miał formę imprezy rowerowej z kolarskimi konkurencjami, warsztatami, koncertem, premierą filmu, wystawą zdjęć, rowerowym przejazdem przez opuszczone obiekty sportowe i otwarciem mini welodromu.Naszym zamiarem jest ożywienie miejsca zapomnianego, połączenie historii i współczesnej bardzo dynamicznie rozwijającej się kultury rowerowej.

Organizator: Studio Teatralne Koło
Współorganizatorzy: Dwa Osiem, Zmiana Organizacji Ruchu

Partnerzy: Studio Robot, Stowarzyszenie Artanimacje, SohoFactory, Żwanola, Plan B, Blahol, Cech, Euro-House Development, Polski Związek Kolarski, Good4Frame S.C., Poland Bike, BantProfi, Akademia Copernicus, DizzyDizzy Studio, Dobry Plan, Poc, Biker Studio, Go Pro, Cinelli, Coral EGL Poland, Kwiaciarnia Grafiki, Warszawskie Towarzystwo Cyklistów, Legia Masters, Miuki.

Projekt współfinansowany ze środków Miasta St. Warszawa

Projekt współfinansuje Miasto Stołeczne Warszawa
ZDJĘCIA